резюме 2009_3

Электронный
обучающий комплекс.

В современных условиях процесс обучения, большая часть времени которого
отводится самообразованию, требует разнообразия электронных обучающих
средств. Для повышения эффективности учебного процесса при изучении
студентами первых курсов дисциплины «Физика», а также активизации
самостоятельной работы разработан электронный обучающий комплекс.

УДК 004.42:378.14(574)=512.122. А.Б. КРИЦКИЙ, Р.В. МАРКВАРДТ, А.О.
САТЕНОВ, Б. Н. ФЕШИН.

Система
дистанционного обучения операторов робототехнического комплекса
Robotino.

В рамках международной программы «Синергия» разработан
программно-аппаратный комплекс, позволяющий осуществлять изучение
режимов работы и приобрести навыки дистанционного управления роботом
Robotino.

УДК 519.2+539.4.01:66.099.2. Б.Б. КАТРЕНОВ.

Вероятностная
модель термической прочности гранул из Балхашского медного концентрата.

Изучена термическая прочность окатышей из медного концентрата.
Представлены условия и результаты опытов по определению характеристик
термической прочности для гранул. Получена вероятностная модель,
которая может быть использована для расчета сохранности и разрушаемости
гранул при температурах обжига.

УДК 66.094.941. А.В. ИВАНАЙСКИЙ, В.А. ИВАНАЙСКИЙ.

Гидролиз
этилсиликата при воздействии на несущую среду вихревой кавитацией.
Рассмотрено влияние концентрации HCl на загустевание гидролизованных
растворов этилсиликата. Определено, что при гомогенной стадии гидролиза
этилсиликата равномерное распределение катализатора по всему объёму
несущей среды, при воздействии на неё эффектом кавитации, позволяет
уменьшить время протекания реакции. Установлено оптимальное количество
катализатора.

УДК 669.1 Т. А. ЖАКАТАЕВ. Расчет
распространения поверхностных волн в жидком расплаве металла при
продувке ее турбулентными струями сверху.

В результате малого трения на стенке бегущая поверхностная волна имеет
аналогию с волной, распространяющейся в бесконечность. Получается
эффект не закрепленной по краям волны. Это определяет своеобразие
граничных условий и методологию решения задачи. Для описания процесса
распространения такой поверхностной волны использованы Бесселевы
цилиндрические функции нулевого порядка первого рода. Граничное условие
в центре определяется в результате расчета динамического давления
турбулентной струи при обдувании поверхности жидкости сверху.

УДК 621.771. А.Б. НАЙЗАБЕКОВ, В.А. АНДРЕЯЩЕНКО. Влияние внешних факторов при угловом
прессовании.

Изучено влияние внешних факторов на протекание процесса деформирования,
на основании чего выбраны наиболее рациональные условия проведения
углового прессования.

УДК 669.223.431(574). А.К. ТУРСУНБАЕВА. ИК-спектроскопические исследования сорбции
золота и цветных металлов.

Установлено, что цианидные комплексные
анионы золота и цветных металлов сохраняют свою форму и устойчивость
как при растворении соответствующих солей, так и при сорбции их
анионитами, а связь активных групп анионита и сорбируемых анионов имеет
ту же природу, что и в твердой соли. Исследуемый анионит АМ-2Б обладает
высокой селективностью по отношению к золоту и рекомендуется для
избирательного концентрирования благородных металлов из растворов
сложного состава.

УДК 621.941.24. К.Т. ШЕРОВ.

Исследование
способа повышения точности измерения и снижения трудоемкости
пригоночных работ.

Приведены результаты статистических исследований стабильности
результатов измерений контрольными линейками специальной конструкции в
цеховых условиях. Данные проведенных экспериментов показали, что
точность расположения углов V-образных направляющих деталей токарного
станка НТ-250И с помощью контрольных линеек конструкции Карагандинского
государственного технического университета может быть повышена более
чем в 10 раз по сравнению с отклонениями, заданными по чертежу.
Полученные результаты позволили внедрить в производство новую методику
измерения значений угловых и линейных размеров функционально связанных
поверхностей.

УДК 669.015.5.001. А.Е. БУКЕТОВА. Влияние
структурных факторов гидросиоксимов на стабильность комплексов с
катионами меди (II).

Методом ab initio в приближении
Хартри-Фока с использованием базисного набора 6-31G(d,p) и гибридного
обменнокорреляционного функционала плотности B3LYP изучены структуры
модельных молекул, входящих в состав экстрагента LIX 984N и комплекса с
катионом меди (ll). Показано влияние вклада от взаимодействия молекул
кетоксима с катионом меди(ll) и вклада от образовавшейся водородной
связи между молекулой кетоксима и кислородом фенольной группы
альдоксима на стабильность комплекса с катионом меди (ll).

УДК.669.18:669.15-194. А.Б. АХМЕТОВ, Р.Ш. АХТАНОВА, С.Х. НАСЫБУЛЛИНА.

Влияние
состава связующих на восстановление железа в железоуглеродистых
брикетах.

Работа посвящена исследованиям процессов рециклинга железосодержащих
отходов металлургических предприятий. Приводятся результаты
исследований влияния состава различных связующих на восстановление
железа из оксидов с изучением их поведения при высоких температурах.
Лабораторными экспериментами установлено, что применение пыли в
качестве связующего материала дает возможность решить экологическую
проблему отходов, кроме того, высвобождает расходы по их хранению, а
извлечение железа, содержащегося в пыли ДСП и окалине, в процессе
выплавки стали, позволяет предприятию экономить дефицитный и
дорогостоящий металлолом.

УДК 621.91.24. К.Т. ШЕРОВ. Метрологическое
обеспечение точности расположения функционально связанных поверхностей
металлорежущих станков.

Рассмотрен новый способ измерения углов V – образных поверхностей с
высокой точностью. Приведены схемы измерения значения угла V – образной
поверхности одной контрольной линейкой специальной конструкции
Карагандинского государственного технического университета.
Предложена последовательность выполняемых работ для измерения угла
призмы направляющих станины токарных станков.

УДК 622.831. В.Ф. ДЕМИН, С.К. ТУТАНОВ, В.В. ДЕМИН, В.В. ЖУРОВ, Т.В.
ДЕМИНА.

Проявления
горного давления в вентиляционной выемочной выработке при технологии
очистных работ с возвратноточной схемой проветривания.

Исследованы напряженно-деформированное состояние, проявления горного
давления, условия поддержания выработок в зависимости от
горно-технических и технологических параметров. Исследования позволили
установить степень влияния их разработки на эффективность применения
анкерного крепления выемочных выработок.

УДК 622.271. В.Н. ДОЛГОНОСОВ.

Исследование
деформации ползучести глинистых грунтов.

Изучение реологических свойств горных пород по данным лабораторных
испытаний на ползучесть заключается в выборе вида эмпирического
уравнения ползучести и в определении параметров этого уравнения.
Рассмотрены результаты длительных лабораторных испытаний образцов
подрудных глин Тургайского месторождения в условиях объемного
напряженного состояния.

УДК 622.271: (622.682+622.684). С.С. КУЛНИЯЗ.

Анализ
результирующего угла установки и коэффициентов удлинения конвейерного
подъёмника.

Рассмотрены вопросы установки питателя относительно бункера дробилки, а
также влияние длины става на величину коэффициента удлинения
конвейерного подъёмника.

УДК 622.271. Н.Ф. НИЗАМЕТДИНОВ, В.Н. ДОЛГОНОСОВ, О.В. СТАРОСТИНА.

Особенности
напряженного состояния массива горных пород.

Изучение напряженно-деформированного состояния массива горных пород
является основой исследования всех геомеханических процессов. Выполнен
анализ ряда литературных источников и изложены некоторые особенности
напряженного состояния горного массива.

УДК 628.162.8. С.Б АБДРЕШОВА, Ш.А. БАХТАЕВ, С.А. ШАРИПОВА, М.К.
ДЮСЕБАЕВ.

Исследование
эффективности применения озона для обезвреживания воды от
нефтепродуктов.

Проведенные исследования «модели» водой и водой из моечной ванны
промышленного предприятия показали высокую эффективность применения
озона для обезвреживания.

УДК 622.23.05: 622.235. Б.М. КЕНЖИН.

Результаты
исследования гидравлического сейсмоисточника в режиме прямоугольного
импульса.

На основании математической модели движения сейсмоисточника и ее
решения с использованием критериев оценки получены аналитические
выражения и графические зависимости выходных показателей от внутренних
параметров, установлены практические рекомендации для интервалов
изменения внутренних параметров.

УДК 666.97.052. Х.Г. АКАНОВ, А.З. НУРМУХАНОВА.

Исследование
движения материала загрузки барабанных смесителей с горизонтальной осью
вращения.

Рассмотрены процессы движения материала загрузки в барабанных
смесителях с горизонтальными осями вращения, по двум основным схемам –
«каскадной» и «водопадной», для установления критических частот
вращения барабанов смесителей и для отмеченных выше режимов.

УДК 626.131.34. Д.О. БАЙДЖАНОВ, Д.Т. ТОКАНОВ, П.А. КРОПАЧЕВ, С.Р.
ЖОЛМАГАМБЕТОВ, Н.С. КОПБАЛИНА.

Натурные
исследования и усиление монолитных железобетонных конструкций
углеродными фиброволоконами.

Исследована несущая способность конструкций монолитного каркаса.
Рассматривается эффективность нового метода усиления низкопрочных
конструкций композитным материалом на основе однонаправленных
углеродных фиброволокон.

УДК 539.3. Ж.Б. БАКИРОВ, А.А. ТАНИРБЕРГЕНОВА.

Расчет
надежности устройства в изгибающем кручении.

Из минимального условия надежности определено расположение опасных зон
от случайных компонентов напряженного состояния. Получены аналитические
выражения для расчета надежности в плосконапряженном состоянии.
Минимальное условие надежности в изгибающем кручении можно заменить
максимальным условием математического ожидания расчетного напряжения.

УДК 631.425.2. С.Д. МАГАЙ.

Мониторинг
за потенциалом влаги в почвогрунтах.

Приведены результаты мониторинга за потенциалом влаги в почвогрунтах
Казахстанской части Голодностепского массива при возделывании
хлопчатника с применением английского почвенного оборудования: гипсовым
блокам «GYP 1» и датчикам «WMK» с помощью регистратора данных «DL 2e».
Выявлены зависимости потенциала влаги от влажности почвогрунтов.

УДК 624.012.35/46(075). В.Н. НЭМЕН, В.А. ЛИТВИНЕНКО, С.И. ПЕТРЕНКО,
В.В. ГРОЗНОВ.

Армокирпичная
перемычка.

Рассматривается разработанная авторами конструкция армокирпичной
перемычки. На основании загружения, выполненного согласно действующим
стандартам, установлена допустимость эксплуатации ее в качестве
наружной оконной (дверной) перемычки. В дальнейшем предполагается
экспериментальная проверка возможности использования ее в качестве
внутренней перемычки.

УДК 621.752(031). Ж.Б. БАКИРОВ, В.Ф. МИХАЙЛОВ.

Анализ
колебаний механических систем при случайном параметрическом и внешнем
возбуждении.

Методом спектральных представлений получено стационарное и
нестационарное решение для линейной механической системы при различных
случайных воздействиях

УДК 622.867.2. С.К. МАЛЫБАЕВ, Н.А. ДАНИЯРОВ, О.Т. БАЛАБАЕВ, С.Ж.
КОСБАРМАКОВ, Д.М. НУРГАЛИЕВ.

Опыт
эксплуатации магистрального ленточного конвейера фирмы «H+E LOGISTIK
GMBH» на руднике «Нурказган».

Рассмотрен опыт эксплуатации магистрального ленточного конвейера фирмы
«H+E Logistik GMBH» на руднике «Нурказган». Выявлены причины,
приводящие к многочисленным поломкам основных узлов конвейера, в числе
которых: несоответствие потребной мощности применяемых приводных
двигателей; пониженная прочность резинотросовой ленты и превышение ее
эксплуатационной скорости движения и др.

УДК 624.131.542. Е.С. УТЕНОВ.

Расчет
осадок фундаментов с учетом влияния локальных изменений сжимаемости и
напряженного состояния основания здания.

На основе результатов теоретических и экспериментальных исследований
механизма взаимодействия фундамента с основанием разработан и предложен
эффективный метод расчета осадок ленточных фундаментов, позволяющий
учесть локальные изменения сжимаемости и напряженного состояния грунтов
в пределах активной области основания, вызванные различными
воздействиями природного и техногенного характера.

УДК 666.97.052. А.З. НУРМУХАНОВА, Х.Г. АКАНОВ.

Расчет
полезной мощности, потребляемой барабанным смесителем.

Дается полное определение расчета полезной мощности, потребляемой
барабанным смесителем, при вращении барабана смесителя, а также условия
оборачиваемости массы материала загрузки в смесителе, влияющие на
качество смешения.

УДК 621.313.222. Д.М. СИЛКОВ.

Нечеткий
регулятор скорости электродвигателя последовательного возбуждения.

Разработан регулятор скорости электродвигателя последовательного
возбуждения на базе нечеткой логики. Приводятся результаты
имитационного моделирования электропривода.

УДК 004.056.55. М.А. БЕЙСЕНБИ, Б.Е. ТАЙЛАК.

Исследование
порождения детерминированного хаоса и криптографическая система защиты
информации в компьютерных сетях.

На основе простейшей нелинейной модели исследуется возникновение
многообразия типов поведения криптографической системы, варьирующих от
простых точек равновесия до множественных хаотических.

УДК 621.3.082. Т.Л. ТЕН, Г.Д. КОГАЙ.

Моделирование
взаимодействия элементов в информационной структуре ИИС.

Описанный подход дает возможность получить потокораспределение в
информационных сетях в виде {Dk} и данные о связях между элементами H,
что позволяет оценивать проекты совершенствования систем взаимодействия
в ИИС. Оценка производится по критерию (2), который можно рассматривать
в качестве оценки уровня взаимодействия в ИИС.

УДК
621.314:622.647.1. В.В. КАВЕРИН.

Регулировочные характеристики электропривода постоянного тока в режиме
динамического торможения.

Определение регулировочных характеристик электропривода постоянного
тока с импульсным преобразователем повышенной частоты в цепи якоря в
режиме управляемого динамического торможения.

УДК 621.3.036.663. А.А. КАЛИНИН.

Оценка
эффективности гидродинамических нагревателей как энергетических
преобразователей.

Приводятся результаты экспериментальных исследований энергетических
характеристик гидродинамических нагревателей с трубным реактором,
осуществляется оценка эффективности преобразования механической энергии
в тепло.

УДК 534.782.001: 621.39. А.В. КАВЕРИН.

Спектральный
анализатор речевых команд для управления машинами и механизмами.

Осуществлен выбор структуры и выполнен расчет параметров спектрального
анализатора для систем управления машинами и механизмами на
производственных предприятиях с использованием речевых команд.

УДК 338.22 (075.8). В.С. ЮШКО, В.В. ЮШКО. Основы управления рекламным проектом.

Отражены основные этапы процесса
управления рекламным проектом. Приведены цели разработки рекламного
проекта, основные составляющие рекламного комплекса и требования к его
составлению. Рассмотрены методы определения бюджета рекламного проекта
и побудительные мотивы покупателей (потребителей).

Электрондық
оқыту кешені.

Қазіргі жағдайларда уақытының көп бөлігі өздігінен білім алуға
бөлінетін оқыту процесі электрондық оқыту құралдарының әр түрлілігін
талап етеді. Бірінші курс студенттері «Физика» пәнін зерделегенде оқу
процесінің тиімділігін арттыру, сондайақ өзіндік жұмысты
белсенділендіру үшін электрондық оқыту кешені әзірленген.

ӘОЖ 004.42:378.14(574)=512.122. А.Б. КРИЦКИЙ, Р.В. МАРКВАРДТ, А.О.
СӘТЕНОВ, Б.Н. ФЕШИН.

Robotino
роботтытехникалық кешені операторларын қашықтықтан оқыту жүйесі.

«Синергия» халықаралық программасының аясында жұмыс режимдерін
зерделеуді жүзеге асыруға және Robotino роботын қашықтан басқару
дағдыларын алуға мүмкіндік беретін, программалы-аппараттық кешен
әзірленген.

ӘОЖ 519.2+539.4.01:66.099.2. Б.Б. КАТРЕНОВ.

Балқаш мыс
концентратынан алынатын түйіршіктердің термиялық беріктігінің
ықтималдық моделі.

Мыс концентратынан алынатын шекем тастардың термиялық беріктігі
зерделенген. Түйіршіктерге арналған термиялық беріктік сипаттамаларын
анықтау бойынша тәжірибелердің шарттары мен нәтижелері ұсынылған.
Күйдіру температураларында түйіршіктердің сақталуы мен бұзылуын есептеу
үшін пайдаланылуы мүмкін болатын ықтималдық модель алынған.

ӘОЖ 66.094.941. А.В. ИВАНАЙСКИЙ, В.А. ИВАНАЙСКИЙ. Көтергіш ортаға құйынды кавитациямен әсер
еткендегі этил-силикат гидролизі.

НСl концентрациясының этилсиликаттың гидролизденген ерітінділерінің
қоюлануына әсері қарастырылған. Этилсиликат гидролизінің гомогенді
сатысында катализатордың көтергіш ортаның бүкіл көлемі бойында біркелкі
таралуы, оған кавитация эффектісімен әсер еткенде, реакцияның жүру
уақытын азайтуға мүмкіндік береді. Катализатордың оңтайлы мөлшері
анықталған.

ӘОЖ 669.1. Т.А. ЖАҚАТАЕВ.

Беттік
толқындарды жоғарыдан турбулентті ағыстармен үрлегенде олардың металдың
сұйық балқытпасында таралуын есептеу.

Қабырғадағы аз үйкеліс нәтижесінде қума беттік толқынның шексіздікке
таралатын толқынмен ұқсастығы болады. Шеттерінде бекітілмеген толқын
эффектісі алынады. Бұл шекаралық шарттардың өзгешелігін және есепті
шешу әдіснамасын анықтайды. Мұндай беттік толқынның таралу процесін
сипаттау үшін Бесселевтің бірінші текті нөлдік ретті цилиндрлік
функциялары пайдаланылған. Центрдегі шекаралық шарт сұйықтық бетін
жоғарыдан үрлегенде турбулентті ағыстың динамикалық қысымын есептеу
нәтижесінде анықталады.

ӘОЖ 621.771. А.Б. НАЙЗАБЕКОВ, В.А. АНДРЕЯЩЕНКО.

Бұрыштық
баспалау кезіндегі сыртқы факторлардың әсері.

Деформациялау процесінің жүруіне сыртқы факторлардың әсері зерделенген,
оның негізінде бұрыштық баспалау жүргізудің аса ұтымды шарттары
таңдалған.

ӘОЖ 669.223.431 (574). Ә.К. ТҰРСЫНБАЕВА.

Алтын мен түсті металдар сорбциясын ИК-спектрскопиялық зерттеулер.

Алтын мен түсті металдардың цианидті кешенді аниондарының сәйкес
тұздардың еруі кезінде де, олардың аниониттермен сорбциясы кезінде де
өзінің пішіні мен тұрақтылығын сақтайтыны, ал аниониттің активті
топтары және сорбцияланатын аниондар байланысының қатты тұздікі сияқты
табиғаты бар. Зерттелетін АМ-2Б аниониті алтынға қатысты жоғары
талғамдылықты иеленеді және күрделі құрамды ерітінділерден асыл
металдарды таңдап шоғырландыру үшін ұсынылады.

ӘОЖ 621.941.24. К.Т. ШЕРОВ.

Қиылыстыру
жұмыстарының өлшеу дәлдігін арттыру және еңбек сыйымдылығын төмендету.

Цех жағдайларында арнайы конструкциялы бақылау сызғыштарымен өлшеу
нәтижелерінің тұрақтылығын статистикалық зерттеулер нәтижелері
келтірілген. Жүргізілген экспери-менттер деректері НТ-250И жону
станогының V тәрізді бағыттаушы тетіктері бұрыштарының орналасу
дәлдігінің Қарағанды мемлекеттік техникалық университетінің арнайы
конструкциялы бақылау сызғыштарының кө-мегімен сызба бойынша берілген
ауытқулар-мен салыстырғанда 10 еседен артық артты-рылуы мүмкін
болатынын көрсетті. Алынған нәтижелер функционалдық байланысқан
бет-тердің бұрыштық және сызықтық өлшемдерінің мәндерін өлшеудің жаңа
әдістемесін өндіріске ендіруге мүмкіндік берді.

ӘОЖ 669.015.5.001. А.Е. БӨКЕТОВА. Гидросиоксимдердің
құрылымдық фак-торларының мыс катиондары (ІІ) бар кешендердің
тұрақтылығына әсері.

6-31G(d,p) базистік жинағын және тығыздығы B3LYP гибридті
алмасу-корреляциялық функ-ционалын пайдалану арқылы Хартри-Фок
жуықтауында ab initio әдісімен LIX 984N экс-трагентінің және мыс
катиондары (ІІ) бар ке-шеннің құрамына кіретін модельді молекула-лар
құрылымдары зерделенген. Кетоксим молекулаларының мыс катионымен (ІІ)
өзара әрекеттесуінен үлестің және кетоксим моле-куласы мен альдоксимнің
фенол тобының оттегісі арасында пайда болған сутекті байланыстан
үлестің мыс катионы (ІІ) бар кешеннің тұрақтылығына әсері көрсетілген.

ӘОЖ 669.18:669.15-194. А.Б. АХМЕТОВ, Р.Ш. АХТАНОВА, С.Х. НАСЫБУЛЛИНА. Темір-көміртегілі кесекшелерде темірдің
қалпына келуіне байланыстырушылар құрамының әсері.

Жұмыс металлургия кәсіпорындарының құрамында темір бар қалдықтарының
рециклингі процестерін зерттеуге арналған. Әр түрлі байланыстырушылар
құрамының олардың тәртібін жоғары температураларда зерделеу арқылы
оксидтерден темірді қалпына келтіруге әсерін зерттеулер нәтиже-лері
келтірілген. Байланыстырушы материал ретінде шаңды қолданудың
экологиялық қалдықтар проблемасын шешуге мүмкіндік беретіні, сонымен
қоса оларды сақтау бойынша шығындардан босататыны, ал болатты қорыту
процесінде ДСП шаңындағы және от қабыршығындағы темірді алудың
кәсіпорынның тапшы және қымбат тұратын металл сынығын үнемдеуіне
мүмкіндік беретіні зертханалық эксперименттермен анықталған.

ӘОЖ 621.91.24. К.Т. ШЕРОВ.

Металл
кескіш станоктардың функционалды байланысқан беттерінің орналасу
дәлдігін метрологиялық қамтамасыз ету.

V тәрізді беттердің бұрыштарын жоғары дәлдікпен өлшеудің жаңа тәсілі
қарастырылған. V тәрізді бет бұрышының мәнін Қарағанды мемлекеттік
техникалық университетінің арнайы конструкциялы бақылау сызғышының
біреуімен өлшеу сұлбалары келтірілген. Жону станоктарының бағыттаушы
тұғырлары призмасының бұрышын өлшеу үшін орын-далатын жұмыстардың
жүйелілігі ұсынылған.

ӘОЖ 622.831. В.Ф. ДЕМИН, С.Қ. ТУТАНОВ, В.В. ДЕМИН, В.В. ЖУРОВ, Т.В.
ДЕМИНА. Қайтымды-дәл желдету сұлбасы
бар тазарту жұмыстарының технологиясында желдетіп алу қазбасында тау
қысымының айқындалуы. Кернеулі-деформацияланған күй, тау
қысы-мының айқындалуы, кен-техникалық және технологиялық параметрлерге
байланысты қазбаларды күтіп ұстау шарттары зерттелген. Зерттеулер
оларды қазудың алу қазбаларын анкермен бекітуді қолдану тиімділігіне
әсер ету дәрежесін анықтауға мүмкіндік берді.

ӘОЖ 622.271. В.Н. ДОЛГОНОСОВ.

Балшықты
грунттардың сусымалылығы деформациясын зерттеу.

Сусымалылыққа зертханалық сынау деректері бойынша тау жыныстарының
реологиялық қасиеттерін зерделеу сырғымалылықтың эмпирикалық теңдеуін
таңдаудан және осы теңдеудің параметрлерін анықтаудан тұрады. Көлемді
кернеуленген күй жағдайларында Торғай кен орнының руда астындағы
балшықтарының үлгілерін ұзақ зертханалық сынау нәтижелері
қарастырылған.

ӘОЖ 622.271: (622.682+622.684). С.С. ҚҰЛНИЯЗ.

Орнатудың
нәтижелеуші бұрышын және конвейер көтергішін ұзарту коэффициенттерін
талдау.

Ұсатқыш шанабына қатысты қоректендіргішті орнату мәселелері, сондай-ақ
қондырғы ұз-ындығының конвейер көтергішін ұзарту ко-эффициентінің
шамасына әсері қарастырылған.

ӘОЖ 622.271. Н.Ф. НИЗАМЕТДИНОВ, В.Н. ДОЛГОНОСОВ, О.В. СТАРОСТИНА.

Тау
жыныстары массивінің кернеулі күйінің ерекшеліктері.

Тау жыныстарының кернеулі-деформация-ланған күйін зерделеу барлық
геомехани-калық процестерді зерттеу негізі болып табылады. Бірқатар
әдебиет көздерін талдау орындалған және тау массивінің кернеулі күйінің
кейбір ерекшеліктері баяндалған.

ӘОЖ 628.162.8. С.Б. ӘБДІРЕШОВА, Ш.А. БАХТАЕВ, С.А. ШӘРІПОВА, М.К.
ДҮЙСЕБАЕВ.

Суды мұнай
өнімдерінен зарарсыздан-дыру үшін озонды қолдану тиімділігін зерттеу.

“Модельді” сумен және өнеркәсіптік кәсіп-орынның жууға арналған
ваннаның суымен жүргізілген зерттеулер озонды Зарарсыз-дандыру үшін
қолданудың жоғары тиімділігін көрсеткен.

ӘОЖ 622.23.05: 622.235. Б.М. КЕНЖИН. Тік
бұрышты импульс режиміндегі гидравликалық сейсмикалық көзді зерттеу
нәтижелері.

Сейсмикалық көз қозғалысының математика-лық моделі және бағалау
критерийлері пайдаланылған оның шешімі негізінде ішкі параметрлерден
шығыстық көрсеткіштердің аналитикалық өрнектері және графикалық
тәуелділіктері алынған, ішкі параметрлердің өзгеру интервалдары үшін
практикалық ұсыныстар анықталған.

ӘОЖ 666.97.052. Х.Г. АҚАНОВ, А.З. НҰРМҰҚАНОВА.

Горизонталь
айналу осі бар барабанды араластырғыштарды тиеу материалының қозғалуын
зерттеу.

Горизонталь айналу осьтері бар барабанды араластырғыштардағы тиеу
материалының қозғалу процестері араластырғыштар бара-бандары айналуының
ауыспалы жиіліктерін анықтау үшін және жоғарыда аталған режимдер үшін,
«каскадты» және «сарқыр-амалы» екі негізгі сұлба бойынша
қарас-тырылған.

ӘОЖ 626.131.34. Ж.О. БАЙЖАНОВ, Д.Т. ТОҚАНОВ, П.А. КРОПАЧЕВ, С.Р.
ЖОЛМАҒАМБЕТОВ, Н.С. КӨПБАЛИНА.

Біртұтас
темірбетонды конструкцияларды табиғи зерттеулер және көміртегілі
фиброталшықтармен күшейту.

Біртұтас қаңқа конструкцияларының көтергіш қабілеті зерттелген.
Беріктігі төмен конструкцияларды бір бағытты көміртегілі фиброталшықтар
негізіндегі композитті материалмен күшейтудің жаңа әдісінің тиімділігі
қарастырылған.

ӘОЖ 539.3. Ж.Б. БӘКІРОВ, А.Ә. ТӘҢІРБЕРГЕНОВА.

Иіліп
бұралудағы құрылғы сенімділігін есептеу.
Сенімділіктің минимум шартынан кернеуленген күйдің кездейсоқ
компонент-терінен қауіпті аудандарының орналасуы анықталған. Жазық
кернеуленген жағдайда сенімділікті есептеу үшін аналитикалық өрнектер
алынды. Иіліп бұралуда сенімділіктің минимумдық шартын есептік
кернеудің математикалық үмітінің максимум шартымен алмастыруға болады.

ӘОЖ 631.425.2. С.Д. МАГАЙ.

Топырақ
грунттарындағы ылғал потенциалының мониторингі.

«ДL 2e» деректерін тіркегіштің көмегімен «GYP 1» гипстік блоктары және
«WMK» дат-чиктері ағылшындық топырақ жабдықтарын қолданып мақта егісін
өсіргенде Голодностепь массивінің Қазақстандық бөлігінің топырақ
грунттарындағы ылғал потенциалы мониторингінің нәтижелері келтірілген.
Ылғал потенциалының топырақ грунттарының ылғалдылығына тәуелділіктері
айқындалған.

ӘОЖ 624.012.35/46(075). В.Н. НЭМЕН, В.А. ЛИТВИНЕНКО, С.И. ПЕТРЕНКО,
В.В. ГРОЗНОВ.

Шегенделген
кірпіш маңдайша. Авторлармен әзірленген шегенделген кірпіш маңдайша
конструкциясы қарастырылады.

Қолданылып жүрген стандарттарға сәйкес орындалған жүктеу негізінде оны
сыртқы терезе (есік) маңдайшасы ретінде пайдалану мүмкінділігі
анықталған. Әрі қарай оны ішкі маңдайша ретінде пайдалану мүмкіндігін
эксперименттік тексеру жорамалданады.

ӘОЖ 621.752(031). Ж.Б. БӘКІРОВ, В.Ф. МИХАЙЛОВ.

Кездейсоқ
параметрлік және сыртқы қоздырғанда механикалық жүйелер тербелістерін
талдау.

Спектрлік түсініктер әдісімен әр түрлі кездейсоқ әсерлер болғанда
сызықтық механикалық жүйе үшін тұрақты және тұрақсыз шешім алынған.

ӘОЖ 622.867.2. С.К. МАЛЫБАЕВ, Н.А. ДАНИЯ-РОВ, О.Т. БАЛАБАЕВ, С.Ж.
ҚОСБАРМАҚОВ, Д.М. НҰРҒАЛИЕВ.

«Нұрқазған»
кенішінде «H+E LOGISTIK GMBH» фирмасының магистральдық таспалы
конвейерін пайдалану тәжірибесі.

«Нұрқазған» кенішінде «H+E LOGISTIK GMBH» фирмасының магистральдық
таспалы конвейерін пайдалану тәжірибесі қарасты-рылған. Конвейердің
негізгі тораптарының көптеген бұзылуына әкелетін себептер айқындалған,
олардың қатарында: қолданы-латын жетекті қозғалтқыштардың талап
етілетін қуатының сәйкес еместігі; резина-трос таспасының төмен
беріктігі және оның қозғалысының пайдаланылу жылдамдығын арттыру және
т.б. бар.

ӘОЖ 624.131.542. Е.С. ӨТЕНОВ.

Үй негізінің қысылғыштығының және кернеулі күйінің жергілікті
өзгерістерінің әсерін есепке алып іргетастардың шөгуін есептеу.
Іргетастың негізбен өзара әрекеттесу механизмін теориялық және
эксперименттік зерттеулер нәтижелері негізінде таспалы іргетастардың
шөгуін есептеудің тиімді әдісі ұсынылған, ол әр түрлі табиғи және
техно-генді сипатты әсерлермен тудырылған негіздің активті аймағы
шегінде грунттардың сы-ғылғыштығы мен кернеулі күйінің жергілікті
өзгерістерін есепке алуға мүмкіндік береді.

ӘОЖ 666.97.052. А.З. НҰРМҰҚАНОВА, Х.Г. АҚАНОВ.

Барабанды
араластырғышпен тұтынылатын пайдалы қуатты есептеу.

Араластырғыш барабаны айналғанда барабанды араластырғышпен тұтынылатын
пайдалы қуатты есептеудің толық анықтамасы, сондай-ақ араласу сапасына
әсер ететін араластырғыштағы тиеу материалы массасының айналымдылығы
шарттары берілген.

ӘОЖ 621.313.222. Д.М. СИЛКОВ.

Тізбекті
қоздырылатын электр қозғалтқышы жылдамдығын анық емес реттегіш.

Анық емес логика базасында тізбекті
қоздырылатын электр қозғалтқышының жыл-дамдығын реттегіш әзірленген.
Электр жетегін имитациялық модельдеу нәтижелері келтіріледі.

ӘОЖ 004.056.55. М.А. БЕЙСЕНБІ, Б.Е. ТАЙЛАҚ.

Детерминделген
ретсіздікті тудыруды зерттеу және компьютерлік желілердегі ақпаратты
қорғаудың криптографиялық жүйесі.

Қарапайым сызықтық емес модель негізінде қарапайым тепе-теңдік
нүктелерінен көптік ретсіз нүктелерге дейін түрленетін крип-тографиялық
жүйе тәртібі типтерінің алуан түрлілігінің пайда болуы зерттеледі.

ӘОЖ 621.3.082. Т.Л. ТЕН, Г.Д. КОГАЙ.

АӨЖ
ақпараттық құрылымындағы элемент-тердің өзара әрекеттесуін модельдеу.

Сипатталған амал ақпараттық желілерде ағын үлестірілуін {Dk} түрінде
және Н элементтері арасындағы байланыстар туралы деректерді алуға
мүмкіндік береді, бұл АӨЖ-де өзара әрекеттесу жүйелерін жетілдіру
жобаларын бағалауға мүмкіндік береді. Бағалау (2) критерий бойынша
жүргізіледі, оны АӨЖ-де өзара әрекеттесу деңгейін бағалау ретінде
қарастыруға болады.

ӘОЖ 621.314:622.647.1. В.В. КАВЕРИН.

Динамикалық
тежеу режиміндегі тұрақты токты электр жетегінің реттік сипаттамалары.

Басқарылатын динамикалық тежеу режимін-дегі якорь тізбегінде жоғары
жиілікті им-пульстік түрлендіргіші бар тұрақты токты электр жетегінің
реттеу сипаттамалары анықталған.

ӘОЖ 621.3.036.663. А.А. КАЛИНИН. Энергетикалық
түрлендіргіштер ретінде гидродинамикалық қыздырғыштардың тиімділігін
бағалау.

Құбырлы реакторы бар гидродинамикалық қыздырғыштардың энергетикалық
сипаттама-ларын эксперименттік зерттеу нәтижелері жүргізіледі,
механикалық энергияны жылуға түрлендіру тиімділігін бағалау жүзеге
асырылады.

ӘОЖ 534.782.001: 621.39. А.В. КАВЕРИН.

Машиналар
мен механизмдерді бас-қаруға арналған сөйлеу командалар-ының спектрлік
анализаторы.

Сөйлеу командаларын пайдаланып өндірістік кәсіпорындардағы машиналар
мен механизм-дерді басқару жүйелеріне арналған спектрлік анализатор
құрылымын таңдау жүзеге асыр-ылған және параметрлерін есептеу
орын-далған.

ӘОЖ 338.22 (075.8). В.С. ЮШКО, В.В. ЮШКО.

Жарнама
жобасын басқару негіздері.

Жарнама жобасын басқару процесінің негізгі кезеңдері сипатталған.
Жарнама жобасын әзірлеу мақсаттары, жарнама кешенін негізгі құраушылар
және оны құрастыруға қойыла-тын талаптар келтірілген. Жарнама жобасы
бюджетін анықтау әдістері және сатып алушылардың (тұтынушылардың)
түрткі болатын дәлелдері қарастырылған.

Electronic
Teaching Complex.

In modern conditions the process of teaching, the largest part of which
is devoted to self-education, requires a variety of electronic teaching
means. To increase the efficiency of the teaching process in studying
the first courses of discipline “Physics”, as well as activating
students’ independent work there has been worked out an electronic
teaching complex.

UDC 004.42:378.14(574)=512.122. A.B. KRITSKI, R.V. MARKVARDT, A.O.
SATENOV, B.N. FESHIN.

System of
Robot-Engineering Complex Robotino Operators Distance Education.

Within the frames of the international program “Synergy” there has been
developed a software and hardware complex permitting to carry out
working modes studying and to acquire the skills of robot Robotino
distance control.

UDC 519.2+539.4.01:66.099.2. B.B. KATRENOV.

Probabilistic
Model of Thermal Strength of Balkhash Copper Concentrate Pellets.

There is studied the thermal strength of copper concentrates pellets.
There are presented the conditions and results of the experiments to
determine the thermal strength characteristics for pellets. There has
been obtained a probabilistic model which can be used for calculating
the pellets preservation and breakability at the annealing
temperatures.

UDC 66.094.941. A.V. IVANAISKI, V.A. IVANAISKI.

Ethyl
Silicate Hydrolysis in Effecting Carrier Medium with Turbulent
Cavitation.

There is considered HCl concentration effect on solidification of
hydrolyzed ethyl silicate solutions. There has been determined that at
the homogenous stage of ethyl silicate hydrolysis the catalyst uniform
distribution by the whole volume of the carrier medium when it is
effected by cavitation, permits to decrease the time of the reaction
duration. There has been established the catalyst optimal quantity.

UDC 669.1. T.A. ZHAKATAYEV.

Calculation of Spreading Surface Waves in Liquid Metal Melt in Blowing
it Down with Turbulent Jets.

As a result of small friction on the wall the running surface wave is
similar to the wave spreading in infinity. There is the effect of a
non-attached on the edges wave. This defines the variety of the
boundary conditions and methodology of the problem solution. To
describe the process of such a surface wave there have been used the
Bessel cylindrical functions of the zero order of the first type. The
boundary condition in the centre is determined as a result of
calculating the dynamic pressure of the turbulent jet in blowing the
liquid surface down.

UDC 621.771. A.B. NAIZABEKOV, V.A. ANDREYASHCHENKO.

Effect of
Outer Factors in Angle Extrusion.

There is studied the effect of outer factors on the process of
deforming, on which base there are selected the most rational
conditions of the angle extrusion carrying out.

UDC 669.223.431(574). A.K. TURSUNBAYEVA.

IR-Spectroscopic
Studies of Gold and Non-Ferrous Metals Sorption.

There is established that cyanide complex anions of gold and
non-ferrous metals pertain their form and stability both in dissolving
certain salts and in their sorption with anions, and the bond of
anionite active groups and anions has the same nature as in a solid
salt. The ionite studied AM-2B possesses a high selectivity in relation
to gold and is recommended for selective concentrating of noble metals
from solutions of complicated composition.

UDC 621.941.24. K.T. SHEROV.

Studying
Method of Increasing Accuracy of Measuring and Decreasing Labor
Intensity of Adjusting Operations.

There are presented the results of statistic studies of stable results
of measuring with control rules a special structure in the conditions
of a shop. The data of the results carried out showed that the accuracy
of V-shaped guiding parts of the lathe NT-250I position with the help
of control rules of Karaganda State Technical University can be
increased more than 10 times as compared to the deviations accepted in
the drawing. The results obtained permitted to introduce in production
the new method of measuring angle and linear dimensions of functionally
connected surfaces.

UDC 669.015.5.001. A.Ye. BUKETOVA.

Effect of
Structural factors of Hydrocyoxims on Stability of Complexes with
Copper (II) Cations.

By the method ab initio in Hartrie-Fowk approximation using basis
complete 6-31G(d,p) and the hybrid exchange-and-correlation functional
of density B3LYP there are studied the structures of model molecules in
the structure of extragent LIX 984N and the complex with copper (II)
cation. There is shown the effect of contribution of interacting
ketoxim with copper (II) cation and hydrogen bond between a ketoxim
molecule and aldoxim phenol group oxygen on the complex with copper
(II) cation stability.

UDC 669.18:669.15-194. A.B. AKHMETOV, R.Sh. AKHTANOVA, S.Kh.
NASYBULLINA.

Binders
Composition Effect on Iron Reduction in Iron-and-Carbon Briquettes.

There are studied the processes of recycling iron-containing waste of
metallurgical enterprises. There are presented the results of studies
of different binders composition effect on iron reduction from oxides
with studying their behaviour at high temperatures. The laboratory
experiments established that using dust as a binder gives the
possibility to solve an ecological problem of wastes, besides, it
decreases the costs for their storage, and iron extraction from the
dust and scale in the process of steel manufacturing permit an
enterprise to save the deficit and expensive metal scrap.

UDC 621.91.24. K.T. SHEROV.

Metrological Provision of Metal-Cutting Machine-Tools Functionally
Connected Surfaces Position Accuracy.

There is considered a new method of measuring angles of V-shaped
surfaces with high accuracy. There are given the schemes of measuring
an angle of V-shaped surface with one control rule of special
construction of Karaganda State Technical University. There is
suggested the sequence of the operations performed for measuring the
angle of lathes frame guides prism.

UDC 622.831. V.F. DYOMIN, S.K. TUTANOV, V.V. DYOMIN, V.V. SHUROV, T.V.
DYOMINA.

Manifestation
of Mining Pressure in Ventilation Extraction Working in Technology of
Cleaning Operations with Recurrent Scheme of Ventilation.

There are considered stressed-and-strained state, manifestation of
mining pressure, working support conditions depending on
mining-and-technical and technological parameters. The studies
permitted to establish the degree of their development effect on the
efficiency of using a roof bolting of extraction workings.

UDC 622.271. V.N. DOLGONOSOV. Studying
Clay Soil Creep Deformation.

Studying rheologic properties of
mining rocks by the data of laboratory tests for creep consists in the
selection of creep empiric equation type and in determining the
parameters of this equation. There are considered the results of
ling-term laboratory tests of under-ore clay samples of the Turgai
deposit in the conditions of the volume stressed state.

UDC 622.271: (622.682+622.684). S.S. ULNIYAZ.

Analysis of
Set up Resulting Angle and Conveyer Hoist Elongation Coefficients.

There are considered the questions of feeder setting up relatively to
the grinder hopper, as well as the effect of the flight on the conveyer
hoist elongation coefficient.

UDC 622.271. N.F. NIZAMETDINOV, V.N. DOLGONOSOV, O.V. STAROSTINA.

Peculiarities
of Stressed State of Mining Rocks Mass.

Studying the stressed-and-strained state of mining rocks mass is the
base for studying all geo-mechanical processes. There has been carried
out the analysis of a number of literature sources and presented some
peculiarities of mining mass stressed state.

UDC 628. 162.8. S.B. ABDRESHOVA, Sh.A. BAKHTAYEV, S.A. SHARIPOVA, M.K.
DYUSEBAYEV.

Studying
Efficiency of Using Ozone for Water Cleaning from Oil Products.

The studies carried out for the model in the washing water bath of
industrial enterprises showed high efficiency of ozone using for
rendering water harmless.

UDC 622.23.05:622.235. B.M. KENZHIN.

Results of
Studying Hydraulic Seismic Source in Rectangle Pulse Mode.

On the basis of a mathematical model of a seismic source motion and its
solution using the criteria of estimation there are obtained analytical
expressions and graphic dependences of the output indices on the inner
parameters, established practical recommendations for the inner
parameters changing intervals.

UDC 666.97.052. Kh. AKANOV, A.Z. NURMUKHANOVA.

Studying
Motion of Loading Material for Drum Mixers with Horizontal Axis of
Rotation.

There are considered the processes of loading material motion for drum
mixers with horizontal axes of rotation, in two principal schemes –
“cascade” and “waterfall”, for establishing critical frequencies of the
mixer drum rotation and for the abovementioned modes.

UDC 626.131.34. D.O. BAIDZHANOV, D.T. TOKANOV, P.A. KROPACHEV, S.R.
ZHOLMAGAMBETOV, N.S. KOPBALINA.

Nature
Studies and Strengthening Monolithic Reinforced Concrete Structures
with Carbon Fibres.

There is studied the carrying capacity of monolithic frame structures.
There is considered the efficiency of the new method of strengthening
low-strength structures with a composite material on the base of
one-directional carbon fibres.

UDC 539.3. Zh.B. BAKIROV, A.A. TANIRBERGENOVA.

Calculation
of Device Reliability in Bending Torsion.

From the minimal condition of reliability there is determined the
location of dangerous zones from the random components of stressed
state. There are obtained analytical expressions for calculating
reliability in the flat-and-stressed state. Minimal conditions of
reliability in bending torsion can be changed with maximal conditions
of mathematical expectation of calculated stress.

UDC 631.425.2. S.D. MAGAI.

Monitoring
Water Content Potential in Soil Grounds.

There are presented the results of water potential monitoring in the
soil grounds of The Kazakhstan part of Golodnostepski mass in growing
cotton using an English soil equipment: gypsum blocks “GYP 1” and
sensors “WMK” with the help of data register “DL2e”. There are revealed
the dependences of water potential on soil grounds water.

UDC 624.012.35/46(075). V.N. NEMEN, V.A.LITVINENKO, S.I. PETRENKO, V.V.
GROZNOV.

Reinforced
Brick Lintel.

There is considered a developed by the authors structure of reinforced
brick lintel. On the basis of loading carried out in accordance to the
existing standards, there is established the possibility to use it as
an outer window (door) lintel. In the future there is suggested an
experimental checking of its use possibility as an inner lintel.

UDC 621.752 (031). Zh.B. BAKIROV, V.F. MIKHAILOV. Analysis of Mechanical Systems Oscillations
at Random Parametrical and Outer Excitation.

By the method of spectral presentations there has been obtained a
stationary and non-stationary solution for a linear mechanical system
at various random effects.

UDC 622.867.2. S.K. MALYBAYEV, N.A. DANIYAROV, O.T. BALABAYEV, S.Zh.
KOSBARMAKOV, D.M. NURGALIYEV.

Experience
of Using Main Line Belt conveyer of “H+E LOGISTIK GMBH” company at
“Nurkazgan” mine.

There is considered the experience of using a main line belt conveyer
of “H+E Logistik GMBH” company at “Nurkazgan” mine. There are revealed
the reasons of multiple damages of the principal parts of the conveyer
including inconformity of the driving engines necessary power, low
strength of rubber-and-rope belt and its operation speed exceed, etc.

UDC 624.131.542. Ye.S. UTENOV.

Calculation
of Foundation Settlings Taking into Consideration Local Changes of
Compressibility and Building Base Stressed State Effect.

On the basis of the results of theoretical and experimental studies of
the foundation interaction with the base mechanism there has been
developed and suggested an efficient method of calculating strip
foundation settlings permitting to take into consideration
compressibility and ground stressed state local changes within the
limits of the active part of the base caused by different effects of
natural and technogenic character.

UDC 666.97.052. A.Z. NURMUKHANOVA, Kh.G. AKANOV.

Calculating
Net Power Consumed by Drum Mixer.

There is given a complete defining of calculating the net power
consumed by a drum mixer at its rotation, as well as the conditions of
the loading material mass turnover in the mixer effecting the quality
of mixing.

UDC 621.313.222. D.M. SILKOV.

Indistinct
Regulator of Electric Engine Speed with Series Excitation.

There is developed a regulator of the series excitation electric engine
speed on the basis of indistinct logics. There are presented the
results of electric drive imitation modeling.

UDC 004.056.55. M.A. BEISENBI, B.Ye. TAILAK.

Studying
Determined Chaos Occurring and Cryptographic System of Information
Protection in Computer Networks.

On the basis of the simplest non-linear model there is studied
occurring the variety of behaviour types of a cryptographic system
varying from the simple equilibrium points to multiple chaotic ones.

UDC 621.3.082. T.L. TEN, G.D. KOGAI.

Modeling
Interaction between Elements in IIS Information Structure.

The approach described gives the possibility to obtain
flow-distribution in information networks in the form {Dk} and the data
about the ties H, which permits to estimate the projects of improving
the systems of interaction in IIS. The estimation is carried out by the
criterion (2), which can be considered as an estimation of the
interaction level in IIS.

UDC 621.314:622.647.1. V.V. KAVERIN.

Regulation
Characteristics of Direct Current Electric Drive in Dynamic Braking
Mode.

Determining the regulation characteristics of direct current electric
drive with a pulse converter of increased frequency in the anchor chain
in the mode of the controlled dynamic braking.

UDC 621.3.036.663. A.A.KALININ.

Efficiency
Estimation of Hydrodynamic Heaters as Power Converters.

There are presented the results of experimental studies of power
characteristics of hydrodynamic heaters with the tube reactor, there is
carried out efficiency estimation of converting mechanical power into
heat.

UDC 534.782.001:621.39. A.V. KAVERIN.

Spectral
Analyzer of Speech Commands for Controlling Machines and Mechanisms.

There is carried out the structure selection and the calculation of
spectral analyzer parameters for systems of controlling machines and
mechanisms at industrial enterprises using speech commands.

UDC 338.22 (075.8). V.S. YUSHKO, V.V. YUSHKO.

Principles
of Controlling Advertising Project.

There are reflected the stages of the advertising project control
process. There are presented the aims of an advertising project
developing, the main components of an advertising complex and the
consumers impetus.