Әбілқас Сағынов атындағы ҚарТУ-дың «Маршейдерлік іс және геодезия» кафедрасындағы маңызды ғылыми бағыттардың бірі цифрлық лазерлік жабдықты пайдалана отырып, бөгеттер мен су қоймаларын зерттеу болып табылады. Кафедрада бұл ғылыми бағыттың дамуына 2014 жылдың наурыз айында Көкпекті ауылындағы бөгеттің бұзылуы себеп болды. Қарағанды облысындағы бөгеттердің көпшілігі өткен ғасырдың 50-60 жылдарында салынғанын ескере отырып, кафедраның ғылыми қызметі теңіз геодезиясы бағытында дами бастады, үйінді құрылыстардың да, су қоймаларының да геометриялық параметрлерін анықтаудың жаңа әдістемесі әзірленді. Мысалы, Шерубай-Нұра су қоймасында кафедраның профессор-оқытушылар құрамы ғылыми-зерттеу жұмыстарын (ҒЗЖ) 10 жылдан астам уақыт бойы жүргізіп келеді.
ҒЗЖ негізгі мақсаты су шаруашылығы құрылыстарының қауіпсіздігі мен сенімділігін бағалай отырып, көп факторлы ғылыми зерттеулер жүргізу, проблемалар мен қолайсыз процестерді уақтылы анықтау, құрылыстарды пайдалану режимдерін жақсартуды қамтамасыз ету, қауіпсіздік деңгейі мен апаттар қатерін бағалау, су шаруашылығы және гидротехникалық құрылыстардың шаруашылық қызметі мен инфрақұрылымдарының қоршаған ортаға әсерін зерделеу, теріс факторларды бейтараптандыру жөніндегі іс-шараларды әзірлеу болып табылады.
2024 жылы гранттық қаржыландыру бойынша кафедраның жас ғалымдары, докторанттар Н. Низаметдинов, Д.Ожигин, А. Сатбергенова, Р. Байгали, У. Кубайдулина, В. Ярцева «Ұшқышсыз ұшу аппараттарын және Жерді қашықтықтан зондтауды қолдана отырып, Қазақстан инфрақұрылымының аса маңызды гидротехникалық объектілерінің жай-күйін мониторингтеудің әдістемелік тәсілдерін әзірлеу» тақырыбындағы жобаны іске асыруда. Су қоймасын зерттеу сатып алынған бірегей «PowerRay Explorer» суасты дронының көмегімен жүзеге асырылады, оның теңіз геодезиясында революция жасайтынына үміт бар. Дрон моделі геодезиялық құралдармен жұмыс істеудің дәстүрлі әдістерін жүргізу мүмкін емес үлкен тереңдікте жоғары дәлдіктегі өлшеулер жүргізу үшін арнайы жасалған. Бұл жоба тек геодезия үшін ғана емес, сонымен қатар экология үшін де маңызды, өйткені ол теңіз ортасына ықпалды азайтуға мүмкіндік береді. Алдағы жылдары дрон әртүрлі ғылыми зерттеулер мен қоршаған ортаны қорғау үшін белсенді қолданылады деп күтілуде.
«PowerRay Explorer» су асты дроны теңіз түбін картаға түсіру процестерін автоматтандыруға, сондай-ақ су астындағы күрделі және жетуі қиын жерлерді зерттеуге мүмкіндік береді. Ол тереңдікті дәл өлшеуге, рельефті анықтауға және тіпті уақыт өте келе теңіз түбінің құрылымындағы өзгерістерді бақылауға мүмкіндік беретін сенсорлармен жабдықталған.
Бүгінгі таңда экономиканың әртүрлі салаларында дрондарды қолдану жетекші орынға ие және жердегі түсірілімдерден артықшылығы жоғары. Кафедра ғалымдарының осы бағыт бойынша ҒЗЖ жүргізуге, сондай-ақ қашықтан басқару, лазерлік сканерлеу және цифрлық модельдеу негізінде басқа да шаруашылық келісімшарттық тақырыптар бойынша айтарлықтай тәжірибесі бар. Өткізілген ҒЗЖ нәтижелері бойынша олар рейтингтік журналдарда мақалалар жариялайды (О. Бесимбаева., Е. Хмырова., Ф. Низаметдинов), патенттері мен авторлық куәліктері бар.
Кафедра тұрғысындағы ғылыми әлеует (С. Оленюк, Р. Ханнанов) GNSS жабдықтарын пайдалана отырып, навигация элементтерімен күрделі су асты жағдайларында әртүрлі ғылыми-практикалық мәселелерді шешу үшін «PowerRay Explorer» моделін жаңғыртуға, нақты жағдайлар үшін арнайы бағдарламалық жасақтаманы әзірлеуге, ұшқышсыз ұшу аппараттарының көмегімен бөгеттердің құрылыс конструкцияларын геодезиялық түсіруді жүргізуге мүмкіндігі бар (М. Игемберлина, Е. Олейникова, М. Тутанова). Бұл тапсырмалардың барлығы сәтті орындалатынына сенімділік бар.
